Słownik pojęć ubezpieczeniowych

Actio directa

Oparta na przepisach kodeksu cywilnego zasada, zgodnie z którą uprawniony do odszkodowania, w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Actio directa ułatwia i przyspiesza dochodzenie roszczeń szczególnie w przypadku powszechnych ryzyk. Jest stosowane standardowo na przykład przy OC komunikacyjnym, gdzie niemal zawsze osoba poszkodowana zgłasza swoje roszczenie bezpośrednio do ubezpieczyciela odpowiedzialnego za daną szkodę.

Aerocasco

Ubezpieczenie statku powietrznego (najczęściej samolotu, ale też szybowca, balonu) obejmujące najczęściej ryzyka mogące prowadzić do utraty, zniszczenia lub uszkodzenia statku powietrznego; odpowiednik ubezpieczenia autocasco dla pojazdów lądowych.

Agent ubezpieczeniowy

Pośrednik ubezpieczeniowy wykonujący czynności w imieniu lub na rzecz ubezpieczyciela, polegające na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia, zawieraniu takich umów oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia.

All risks (pol. ubezpieczenie wszystkich ryzyk)

System wyznaczania zakresu ubezpieczenia, gdzie wypadkiem ubezpieczeniowym jest każde nagłe zdarzenie powodujące zniszczenie, uszkodzenie lub utratę przedmiotu ubezpieczenia, które nie zostało wyłączone w warunkach ubezpieczenia; ubezpieczenia all risks pozwalają na pokrycie nagłych zdarzeń, które trudno jest z góry zdefiniować; realny zakres ubezpieczeń all risks zależny jest od liczby i zakresu wyłączeń.

Alokacja składki

W ubezpieczeniach na życie, w szczególności z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zwyczajowy termin określający sposób podziału wpłacanej składki pomiędzy elementy ochronne umowy ubezpieczenia oraz fundusze, w które inwestuje ubezpieczający; również podział składki pomiędzy różnymi funduszami.

Antyselekcja ryzyka

Sytuacja, w której ubezpieczyciel otrzymuje do ubezpieczenia tylko te ryzyka, gdzie prawdopodobieństwo wystąpienia szkody jest wyższe niż w całej populacji; do antyselekcji ryzyka może dojść zarówno w przypadku pojedynczego ubezpieczonego (ubezpiecza tylko budynki, gdzie może dojść do powodzi) lub grup klientów (wśród klientów banku ubezpieczenie utraty pracy wykupią chętniej Ci, którzy utraty pracy się faktycznie obawiają).

Assistance

Usługa pomocy klientowi w określonych, najczęściej związanych z jakimś zdarzeniem losowym, sytuacjach; usługi assistance są popularnym rozszerzeniem w ubezpieczeniach komunikacyjnych, mieszkaniowych, turystycznych, ale mogą być też oferowane odrębnie. Do typowych usług assistance zaliczamy: holowanie pojazdu, pomoc w podróży, w tym organizację leczenia, concierge, dowóz benzyny.

BBB(od ang. Bankers Blanket Bond) ubezpieczenie wszystkich ryzyk bankowych

Obejmuje przede wszystkim straty banku związane ze sprzeniewierzeniem (nieuczciwością) pracownika banku oraz dodatkowo ryzyka utraty gotówki i innych walorów z banku lub w czasie transportu, sfałszowania dokumentów lub weksli, przyjęcia fałszywych pieniędzy.

Biuro narodowe

Na terytorium danego państwa organizacja ubezpieczycieli, którzy prowadzą działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych; w Polsce biurem narodowym jest Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

BLS (bezpośrednia likwidacja szkód)

W ubezpieczeniach OC (najczęściej w obowiązkowym ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych) schemat likwidacji szkód, gdzie poszkodowany zgłasza szkodę do swojego ubezpieczyciela OC, a nie - jak tradycyjnie - do ubezpieczyciela OC sprawcy szkody; w przypadku BLS ubezpieczyciel poszkodowanego wypłaca należne świadczenie i już bez aktywnego udziału poszkodowanego rozlicza się z ubezpieczycielem OC sprawcy szkody.

Bonus-malus

Tabela zniżek i zwyżek stosowanych przez danego ubezpieczyciela, a związanych z dotychczasowym przebiegiem szkodowości klienta; w prostym ujęciu tabela zniżek za okresy bezszkodowe i zwyżek za szkody w ostatnich latach ubezpieczenia.

Bordero

Tradycyjny rozliczeniowy dokument reasekuracyjny. Wyróżnia się bordero składkowe (rozliczenie ubezpieczyciela z zawartych umów ubezpieczeniowych) i szkodowe (rozliczenie wypłaconych świadczeń). Bordero przygotowywane jest z reguły na bazie miesięcznej lub kwartalnej.

Broker ubezpieczeniowy

Pośrednik ubezpieczeniowy wykonujący czynności w imieniu lub na rzecz „podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej” (tj. klienta), polegające na zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia.

CAR/EAR (ang. CAR - construction all risk; EAR - erection all risk)

Ubezpieczenie ryzyk budowy oraz ubezpieczenie ryzyk montażu; ubezpieczenia obejmujące swoją ochroną ryzyka związane z procesem budowlanym lub montażowym; możliwe jest ubezpieczenie konstruowanego obiektu (w tym również - poza typowymi budynkami - obiektów specyficznych jak drogi, mosty, linie produkcyjne, konstrukcje wodne itp.), sprzętu, narzędzi, wyposażenia i maszyn budowlanych oraz zaplecza budowy, odpowiedzialności cywilnej związanej z prowadzonym procesem budowlanym lub montażowym.

Cargo

Ubezpieczenie towarów w transporcie; w przewozach krajowych ubezpieczenie cargo chroni interes, i z reguły leży w gestii, właściciela towaru; w transportach międzynarodowych cargo chroni interes właściciela towaru, a gestia ubezpieczeniowa ustalana jest w umowie między stronami, z reguły poprzez wybór Incoterms.

Casco

Ubezpieczenia środków transportu; najbardziej znaną podgrupą będzie tu oczywiście autocasco; mniej znane będą casco lotnicze i casco statków.

Cedent

W reasekuracji zakład ubezpieczeń oddający ryzyko, reasekurowany.

Centrum alarmowe

Infolinia, gdzie zgodnie z warunkami ubezpieczenia klient otrzymuje pomoc w razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego; z reguły centrum alarmowe udziela telefonicznie potrzebnej klientowi informacji lub na życzenie klienta organizuje potrzebną mu pomoc; do typowych i często wykorzystywanych przez klientów usług obsługiwanych przez call center należą: organizacja holowania lub naprawy pojazdu, organizacja leczenia za granicą.

Ciężar dowodu

Prawnicze określenie wskazujące, na której stronie spoczywa obowiązek udowodnienia określonego faktu; co do zasady ciężar dowodu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Combined ratio

Wskaźnik zespolony lub szkodowo-kosztowy – pokazuje stosunek wypłacanych przez ubezpieczyciela świadczeń oraz ponoszonych przez niego kosztów ubezpieczeniowych do zbieranej składki. CR poniżej 100 proc. oznacza, że ubezpieczyciel zarabia na podstawowej działalności, a powyżej 100 proc., że traci.

Concierge

W kontekście ubezpieczeniowym najczęściej oznaczenie jednego z zakresów ubezpieczenia assistance; concierge to udzielana przez ubezpieczyciela pomoc w organizacji świadczeń i usług dla klienta, takich jak: bilety na wydarzenia kulturalne i sportowe, rezerwacja hoteli, stolików w restauracji, wstępów do muzeów, wynajem samochodów, jachtów, samolotów czarterowych, organizacja dostawy kwiatów, przyjęć, uroczystości, zakup i dostarczenie wybranych artykułów pod wskazany adres.

D&O (Ubezpieczenie członków władz)

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej spółek lub (rzadziej) innych organizacji za działania członków ich władz; ubezpieczenia D&O obejmują również odpowiedzialność cywilną samych członków władz ubezpieczonej organizacji - najczęściej członków zarządów, rad nadzorczych, dyrektorów najwyższego szczebla, głównych księgowych.

Demutualizacja

Proces przekształcenia ubezpieczyciela działającego w formie towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych w spółkę akcyjną; przeprowadzany był wielokrotnie dla wielkich ubezpieczycieli życiowych (Wielkiej Brytanii, USA czy Japonii) działających historycznie w formie TUW-ów, ale gdzie przy milionach klientów-członków ich realny wpływ na zarządzanie firmą był stosunkowo niewielki; z punktu widzenia przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego demutualizacja pozwala z reguły na tańszy dostęp do kapitału, np. poprzez giełdę.

Direct

Model sprzedaży ubezpieczeń zakładający bezpośredni (bez pośrednika) kontakt ubezpieczyciela z klientem; w Polsce rozumiany najczęściej wąsko i utożsamiany ze sprzedażą ubezpieczeń przez telefon i internet; szersza definicja może obejmować dodatkowo sprzedaż ubezpieczeń we własnych placówkach ubezpieczyciela, a nawet poprzez agentów wyłącznych.

Doubezpieczenie

Podwyższenie sumy ubezpieczenia lub rozszerzenie zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia; najczęściej doubezpieczenie dokonywane jest w postaci dodatku lub aneksu do umowy ubezpieczenia, albo (rzadziej) przez zawarcie nowej umowy ubezpieczenia.

Dział I ubezpieczeń

Ubezpieczenia na życie. Dział I ubezpieczeń składa się z następujących grup: 1. Ubezpieczenia na życie. 2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci. 3. Ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. 4. Ubezpieczenia rentowe. 5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w grupach 1–4.

Dział II ubezpieczeń

Ubezpieczenia majątkowe oraz niektóre ubezpieczenia osobowe (NNW i choroby); nazwa została zaczerpnięta z załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej o podziale ryzyka według działów, grup i rodzajów ubezpieczeń.

Brak pojęć w słowniku spełniajacych wskazane kryteria.

Fee

Jedna z form wynagrodzenia brokera ubezpieczeniowego, jest płacone przez klienta (zleceniodawcę) za określony zakres czynności brokerskich. Broker może negocjować kwotę swojego wynagrodzenia bezpośrednio z klientem. Fee jest rzadko stosowane w praktyce, należy je traktować jako wyjątek od zasady, gdyż wciąż popularniejszą formą wynagrodzenia brokera jest kurtaż.

FLEXA (od ang. fire, lightning, explosion, aircraft)

Podstawowy zakres pokrycia ubezpieczenia ogniowego obejmujący: ogień, uderzenie pioruna, eksplozję oraz upadek statku powietrznego; FLEXA+EC (od ang. extended cover) - ogień i inne ryzyka/inne zdarzenia losowe.

Franszyza integralna

Kwota, do wysokości której świadczenie ubezpieczeniowe nie jest wypłacane, a powyżej której jest wypłacane w całości. Działanie franszyzy integralnej wiąże się najczęściej z odcięciem drobnych szkód, których koszt likwidacji może być nawet wyższy od wysokości szkody.

Franszyza redukcyjna

Obniżenie wypłacanego odszkodowania o określoną kwotę lub procent sumy ubezpieczenia. Z technicznego punktu widzenia zadaniem franszyzy redukcyjnej jest pozostawienie na ryzyku klienta szkód, które z ekonomicznego punktu widzenia nie są dla niego istotne. Franszyza redukcyjna ma też znaczenie prewencyjne wzmacniając zainteresowanie klienta ubezpieczonym ryzykiem.

Fraudy ubezpieczeniowe

Branżowe określenie przestępstw ubezpieczeniowych popełnianych na szkodę funduszu ubezpieczeniowego zarządzanego przez ubezpieczyciela; najczęstsze typy fraudów to: zgłoszenie ubezpieczycielowi fałszywego zdarzenia ubezpieczeniowego, celowe wyrządzenie szkody, powiększenie rozmiarów szkody, zatajenie przy zawieraniu umowy ubezpieczenia czynników istotnych do oceny ryzyka i wyznaczenia składki ubezpieczeniowej; fraudy ubezpieczeniowe – jeśli niewykryte przez ubezpieczyciela – uderzają zarówno w ubezpieczyciela, jak i w ubezpieczonych powodując wzrost wypłat świadczeń, a w konsekwencji również wzrost składek ubezpieczeniowych.

Fundusz prewencyjny

Celowy fundusz tworzony przez ubezpieczycieli na finansowanie działalności prewencyjnej; fundusz prewencyjny może być tworzony w ciężar kosztów zakładu ubezpieczeń do wysokości 1 proc. składki przypisanej na udziale własnym.

Brak pojęć w słowniku spełniajacych wskazane kryteria.

Brak pojęć w słowniku spełniajacych wskazane kryteria.

IBNR (ang. incurred but not reported)

Rodzaj rezerwy szkodowej mającej oddawać wartość szkód, które już zaszły, ale nie zostały jeszcze zgłoszone do ubezpieczyciela; wartość IBNR oceniana jest statystycznie na podstawie odnotowanych dla danej linii i dla danego portfela opóźnień w zgłaszaniu roszczeń.

Indeksacja składki

W ubezpieczeniach na życie podwyższenie sumy ubezpieczenia oraz odpowiednio składki o poziom odpowiadający inflacji; indeksacja w długim okresie chroni umowę ubezpieczenia przed spadkiem jej wartości w związku z inflacją.

Indywidualne konto emerytalne (IKE)

Rodzaj dobrowolnej formy oszczędzania na przyszłe świadczenia emerytalne, element III filaru emerytalnego. IKE może być prowadzone m.in. przez zakłady ubezpieczeń w formie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Oszczędzający na IKE ma prawo do zwolnienia podatkowego na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE)

Dobrowolny sposób oszczędzania na emeryturę. IKZE wchodzi w skład III filaru emerytalnego. Jest prowadzone na podstawie pisemnej umowy zawartej przez oszczędzającego np. z zakładem ubezpieczeń. Może mieć formę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Oszczędzający na IKZE ma prawo do odliczenia od dochodu wpłat na konto na zasadach i w trybie określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Instytutowe klauzule ładunkowe (ang. ICC - institute cargo clauses)

Warunki ubezpieczenia cargo, tj. ładunków w transporcie, opracowane przez Instytut Londyńskich Ubezpieczycieli; ICC występują jako ogólne (klauzule A, B i C) lub specjalistyczne - dostosowane do specyficznego środka transportu (np. Air Cargo) lub specyficznego towaru (np. Cosl Clauses, Froxen Food Clauses, Bul Oil Clauses)

Brak pojęć w słowniku spełniajacych wskazane kryteria.

Kanał dystrybucji

Marketingowe określenie sposobu udostępniania produktu lub usługi klientom; w przypadku ubezpieczeń usługi ubezpieczeniowe mogą być dostarczane klientom m.in. w placówkach ubezpieczyciela, przez agentów i brokerów ubezpieczeniowych (kanały określane jako tradycyjne), a także bezpośrednio przez telefon lub internet (tzw. direct); w dzisiejszych warunkach rynkowych ubezpieczyciele korzystają też coraz częściej ze sprzedaży w punktach sprzedaży innych produktów lub usług - to np. kanał dealerski (głównie ubezpieczenia komunikacyjne) i bancassurance (ubezpieczenia w bankach).

Kapitał ważony ryzykiem(ang. risk-based capital)

Kapitał konieczny do prowadzenia bezpiecznej działalności ubezpieczyciela wyliczony z uwzględnieniem specyfiki i wagi ryzyk, które przez tego ubezpieczyciela są podejmowane.

Karencja

W umowie ubezpieczenia okres, kiedy ochrona ubezpieczeniowa nie obowiązuje lub nie jest udzielana w pełnym zakresie. Karencję stosuje się dla ryzyk, w przypadku których ubezpieczony może wiedzieć lub podejrzewać, że doszło już lub z dużym prawdopodobieństwem dojdzie do zdarzenia ubezpieczeniowego, np. ryzyko ciąży, przymrozków wiosennych lub powodzi, kiedy nadchodzi fala powodziowa.

KL

Ubezpieczenie Kosztów Leczenia

Klauzule ubezpieczeniowe

Zastrzeżenia w polisie, które mogą zmieniać zakres ubezpieczenia. Często klauzule mogą zakazywać, lub nakazywać pewne działania. Nie dotrzymanie tych warunków może spowodować rozwiązanie, lub zmianę warunków umowy.

Kombinowane ubezpieczenie

Polisa obejmujące kilka ryzyk ubezpieczeniowych

Komisarz awaryjny

Przedstawiciel ubezpieczyciela na terenie, gdzie ubezpieczyciel nie prowadzi normalnie działalności. W Polskich warunkach przedstawiciel ubezpieczyciela za granicą. Komisarz awaryjny odpowiada za wstępne etapy likwidacji szkód lub likwidację szkód z ubezpieczeń, gdzie zdarzenie miało miejsce za granicą, np. z ubezpieczeń cargo, czy autocasco.

Konsumpcja sumy ubezpieczenia

Stosowany przede wszystkim w ubezpieczeniach ogniowych oraz komunikacyjnych system ubezpieczenia, gdzie po wypłacie świadczenia suma ubezpieczenia obniżana jest o wysokość wypłaty; regułą jest możliwość doubezpieczenia za dopłatą dodatkowej składki.

Konsumpcja sumy ubezpieczenia

Nazwa zwyczajowa określająca konstrukcję umowy ubezpieczenia w taki sposób, że przyjęta w umowie ubezpieczenia suma ubezpieczenia jest po wypłacie świadczenia ubezpieczeniowego obniżana o wartość tego świadczenia.

Kulancja

Wyjątkowa wypłata świadczenia ubezpieczeniowego w sytuacji, kiedy odpowiedzialność ubezpieczyciela nie jest w pełni potwierdzona (np. różne opinie prawne), ale ze względu na dobro klienta decyduje się on na wypłatę. Niektórzy za kulancję uznają też tzw. wypłaty marketingowe, tj. dokonywane w sytuacji, kiedy pewne jest, że ubezpieczyciel nie ponosi za dane zdarzenie odpowiedzialności, ale dokonuje wypłaty ze względów społecznych lub marketingowych.

Kumulacja ryzyka

Sytuacja, w której pojedyncze zdarzenie może skutkować wieloma szkodami z jednej lub wielu umów ubezpieczenia danego ubezpieczyciela; w praktyce rozpatruje się kumulację ryzyka na przykład w przypadku powodzi w dolinie danej rzeki (ubezpieczenia ognia i innych zdarzeń losowych) lub wskutek upadłości dużego odbiorcy (ubezpieczenia kredytów, gwarancje ubezpieczeniowe).

Kurtaż

Prowizja, którą broker ubezpieczeniowy otrzymuje od ubezpieczyciela za zawarcie lub doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia; w niektórych przypadkach uznaje się, iż kurtaż jest również wynagrodzeniem za uczestniczenie brokera w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia.

Lekarz orzecznik

W ubezpieczeniach osobowych lub przy szkodach osobowych w ubezpieczeniach OC lekarz, z reguły ekspert ubezpieczyciela, oceniający stany chorobowe lub uszczerbek na zdrowiu osoby ubezpieczonej lub poszkodowanej.

Likwidacja szkody

Czynność polegająca na ustaleniu stanu faktycznego, po zaistnieniu szkody, udokumentowaniu szkody i wycenie wysokości strat.

Miesiąc ubezpieczeniowy

Kodeks cywilny definiuje miesiąc, jako 30 kolejno następujących po sobie dni. Interpretacje ubezpieczycieli mogą być odmienne.

Mikroubezpieczenia

Oparty z reguły o zasady wzajemności system ubezpieczeń skierowany do ludzi biednych; stosowany najczęściej w krajach rozwijających się; z reguły charakteryzuje się stosunkowo niskimi, bezwzględnymi sumami ubezpieczeń (ale bardzo wysokimi dla samych ubezpieczonych), uproszczonymi zasadami oceny ryzyka, czy kolekcji składki.

Milczący akcept

W ubezpieczeniach obowiązkowych przyjęcie przez ubezpieczyciela oferty zawarcia umowy ubezpieczenia dokonane z mocy prawa wskutek braku odpowiedzi na tę ofertę w terminie 14 dni od jej złożenia.

Minicasco

Produkt ubezpieczeniowy z grupy ubezpieczeń autocasco o ograniczonym, w stosunku do pełnego ubezpieczenia autocasco, zakresie ochrony; ograniczenia – zależnie od ubezpieczyciela – mogą dotyczyć zakresu ubezpieczenia, sposobu rozliczenia szkody lub braku ochrony przy szkodach częściowych.

Minimalna suma gwarancyjna

W ubezpieczeniach obowiązkowych najniższa suma gwarancyjna pozwalająca na wypełnienie spoczywającego na danej osobie obowiązku ubezpieczenia.

MLOP (ang. machinery loss of profit)

Ubezpieczenie przerw w produkcji (ang. business interruption), gdzie bazową umową ubezpieczenia jest ubezpieczenie maszyn od uszkodzeń (ang. machinery breakdown).

Multiagencja

Popularna nazwa placówki agenta ubezpieczeniowego, który współpracuje z wieloma ubezpieczycielami; taki agent może przedstawić ofertę albo kilku, albo wybranego przez siebie ubezpieczyciela; klient wybiera ofertę najlepszą dla siebie.

Multiagent

Agent ubezpieczeniowy oferujący ubezpieczenia więcej niż jednego ubezpieczyciela z danego działu ubezpieczeń (tj. ubezpieczeń na życie oraz innych ubezpieczeń osobowych i ubezpieczeń majątkowych).

Nadzór ubezpieczeniowy

Potoczna nazwa instytucji, której celem działania jest ochrona interesów osób ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia; w Polsce "organem nadzoru" (nazwa używana w ustawach) jest Komisja Nadzoru Finansowego.

Negatywna selekcja

Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia sytuacja, kiedy klient albo decyduje się na ubezpieczenie, świadomy zwiększonego ryzyka wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego lub podejrzewając takie zwiększenie ryzyka (np. przy ubezpieczeniu domu - zbliża się fala powodziowa), albo spośród wielu przedmiotów ubezpieczenia wybiera tylko te, gdzie ryzyko wystąpienia szkody jest zwiększone lub pewne (np. przy ubezpieczeniu kredytu kupieckiego - wybór do ubezpieczenia tylko tych kontrahentów, którzy już mieli problemy z płatnościami).

Niedoubezpieczenie

Zgodnie z doktryną ubezpieczeń sytuacja, kiedy suma ubezpieczenia jest niższa od wartości ubezpieczonego mienia; najczęściej sytuacja niekorzystna dla klienta, bo w razie poważnej szkody, a w szczególności szkody totalnej, ubezpieczyciel pokryje tylko jej część maksymalnie do wysokości sumy ubezpieczenia.

Nieszczęśliwy wypadek

Zdarzenie, w wyniku którego ubezpieczony stracił zdrowie lub życie. Musi to być zdarzenie nagłe, niezależne od woli ubezpieczonego i wywołane przyczyną zewnętrzną.

NNW

Ubezpieczenie do Następstw Nieszczęśliwych Wypadków.

OC

Ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej

OC ogólne (ang. GTPL - General Third Party Liability)

Podstawowe ubezpieczenie wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą obejmujące swym zakresem ich odpowiedzialność za szkody deliktowe, GTPL nie pokrywa w swoim standardzie szkód spowodowanych niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem kontraktu lub zobowiązania – konieczne jest tu dodatkowe ubezpieczenie (np. OC kontraktowe, PI, a w przypadku konkretnych podmiotów np. OCP, OCS) lub specjalne rozszerzenie zakresu ochrony.

Ochrona tymczasowa

Ochrona udzielana osobie, która złożyła wniosek ubezpieczenia na życie, jeszcze przed akceptacją tego wniosku przez ubezpieczyciela. Z reguły ochrona tymczasowa udzielana jest w ograniczonym w stosunku do ostatecznej umowy ubezpieczenia zakresie (np. następstw nieszczęśliwych wypadków) oraz z ograniczoną sumą ubezpieczenia.

Odnowienie umowy

Popularne określenie zawarcia nowej umowy ubezpieczenia u dotychczasowego ubezpieczyciela i na warunkach identycznych (lub bardzo zbliżonych), jak w poprzednim okresie ubezpieczenia.

Odszkodowanie

W ubezpieczeniach majątkowych świadczenie ubezpieczyciela za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie ubezpieczenia wypadku.

Okres odpowiedzialności

Określony w umowie ubezpieczenia okres, kiedy realizacja zdarzenia, na który umówiono się w umowie, powoduje obowiązek spełnienia określonego świadczenia przez ubezpieczyciela; jeżeli nie umówiono się inaczej, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od dnia następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty.

OWCA

Osoba wykonująca czynności agencyjne; osoba fizyczna, z reguły pracownik agenta ubezpieczeniowego, która osobiście wykonuje czynności agencyjne powierzone temuż agentowi przez ubezpieczyciela lub ubezpieczycieli; czynności te mogą polegać na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych.

OWU

Ogólne Warunki Ubezpieczenia

Pierwsze ryzyko

W ubezpieczeniach majątkowych system odpowiedzialności ubezpieczyciela, gdzie nie ma zastosowania zasada proporcji. Klient określa w tym przypadku sumę ubezpieczenia, która z reguły jest niższa od pełnej wartości ubezpieczonego mienia; system na pierwsze ryzyko stosowany jest najczęściej w ubezpieczeniach kradzieżowych.

PML (Probable Maximum Loss)

Najwyższa prawdopodobna szkoda, która może zaistnieć, uwzględniając normalne funkcjonowanie zainstalowanych zabezpieczeń (ścian ogniowych, tryskaczy, czasu reakcji straży pożarnej); wykorzystywana przez ubezpieczycieli tzw. dużych ryzyk do oceny ekspozycji na ryzyko.

Podlimit odpowiedzialności

Ograniczenie odpowiedzialności w ramach zasadniczej sumy ubezpieczenia dotyczące poszczególnych kategorii ryzyk; może być określony jako podana z góry kwota lub w postaci procentowego udziału w sumie ubezpieczenia; ma zastosowanie zwłaszcza w przypadku ryzyk, w których prawdopodobieństwo wystąpienia szkody jest wyższe.

Podwójne (wielokrotne) ubezpieczenie

Sytuacja, kiedy ten sam przedmiot ubezpieczenia w tym samym czasie jest ubezpieczony przynajmniej od tego samego ryzyka na sumy, które łącznie przewyższają jego wartość ubezpieczeniową; jeżeli przedmiot ubezpieczony jest u dwu lub więcej ubezpieczycieli ubezpieczający nie może żądać świadczenia przenoszącego wartość szkody, a odpowiedzialność ubezpieczycieli jest proporcjonalna do przyjętych sum ubezpieczenia.

Polisa

Dokument, zawierający umowę ubezpieczenia. Potwierdza przyjęcie przez Ubezpieczyciela odpowiedzialności za straty spowodowane przez ubezpieczone zdarzenia.

Porównywarka ubezpieczeń

Popularne określenie serwisu internetowego dokonującego porównania cen lub cen i warunków ofert ubezpieczeniowych różnych ubezpieczycieli; z reguły porównywarki oferują porównania prostych produktów ubezpieczeniowych (np. OC komunikacyjne, ubezpieczenia turystyczne) i nie uwzględniają specyfiki potrzeb konkretnego klienta.

Porozumienie Wielostronne

Porozumienie w ramach systemu Zielonej Karty pozwalające poruszać się pojazdom zarejestrowanym w państwach, których Biura Narodowe (w Polsce - Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych) są sygnatariuszami porozumienia, bez konieczności posiadania Zielonej Karty po terytorium innych państw Porozumienia; kolokwialnie - porozumienie pozwalające jeździć na "naszym" OC po terenie innych krajów Unii Europejskiej; w rzeczywistości Porozumienie Wielostronne obejmuje wszystkie kraje unijne oraz dodatkowo m.in: Andorę, Chorwację, Czarnogórę, Islandię, Norwegię, Serbię i Szwajcarię.

Powódź

Za powódź zwykle uważa się szkody powstałe wskutek zalania terenów w następstwie podniesienia się poziomu wody w korytach wód płynących lub stojących. Definicje w ogólnych warunkach ubezpieczeń poszczególnych towarzystw mogą się nieznacznie różnić.

Pracownicze programy emerytalne (PPE)

Dobrowolny system zorganizowanego oszczędzania, umożliwiający systematyczne gromadzenie pieniędzy na przyszłe świadczenie emerytalne; PPE tworzone są w zakładach pracy, najczęściej z inicjatywy pracodawcy, który opłaca składkę podstawową, a pracownik może wnieść dobrowolną składkę dodatkową; jeden z elementów III filara emerytalnego.

Prewencja ubezpieczeniowa

Różnego rodzaju działania związane z ubezpieczeniami, prowadzące do zmniejszenia wielkości lub częstości szkód. Prewencja materialna polega na finansowaniu przez ubezpieczycieli konkretnych działań, mających prowadzić do zmniejszenia zagrożeń (np. społeczne akcje, mogące wpłynąć na zmniejszenie liczby wypadków, budowa wału przeciwpowodziowego). Częściej spotykana prewencja niematerialna obejmuje określenie wymaganych przy zawieraniu umów zabezpieczeń, wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności za szczególnie niebezpieczne zachowania (np. umyślność, jazda pod wpływem alkoholu, wyprzedzanie przy podwójnej ciągłej), regres ubezpieczeniowy itp.

PRIIPs(ang. Packaged Retail Investment Products and insurance-based investment products)

Detaliczne produkty zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowe produkty inwestycyjne. Unijna inicjatywa regulująca jakość, rzetelność i przejrzystość informacji, które powinny być przekazywane klientom kupującym produkty inwestycyjne. Zgodnie z założeniami PRIIPs klient ma otrzymywać KID – key information document, na którym wzorowana jest polska Karta Produktu. Głównym celem PRIIPs jest ochrona konsumentów.

Produkt ubezpieczeniowy

Zdefiniowana w umowie ubezpieczenia usługa obejmująca udzieloną klientowi ochronę ubezpieczeniową (rdzeń produktu) wraz z usługami dodatkowymi (np. assistance) i oprawą formalną produktu (np. sposób i forma dostarczenia polisy); pojęcie używane przede wszystkim w kontekście marketingu usług ubezpieczeniowych.

Przedmiot ubezpieczenia (ubezpieczenia majątkowe)

Każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu.

Przepięcie

W ubezpieczeniach mienia zakres ochrony obejmujący szkody polegające na uszkodzeniu lub zniszczeniu przedmiotu ubezpieczenia, a powstałe wskutek nagłej zmiany parametrów prądu elektrycznego - z reguły dostarczenia prądu o napięciu wyższym od znamionowanego dla danego urządzenia, instalacji, linii lub sieci; przepięcie jest z reguły odróżniane od "bezpośredniego uderzenia pioruna".

Przestępstwo ubezpieczeniowe

Działanie skutkujące uszczupleniem, zarządzanego przez ubezpieczycieli, funduszu ubezpieczeniowego polegające najczęściej na doprowadzeniu do wypłaty nienależnego świadczenia, zawyżeniu świadczenia lub zaniżeniu należnej składki ubezpieczeniowej; koszty przestępczości ubezpieczeniowej ponoszą w znacznej części ubezpieczeni przez zawyżenie składek ubezpieczeniowych.

Reasekuracja

Umowa, gdzie cesjonariusz (reasekurator lub ubezpieczyciel występujący w roli reasekuratora) zobowiązuje się do pokrycia określonej w umowie części odszkodowań i świadczeń wypłaconych z umów ubezpieczenia zawartych przez cedenta (ubezpieczyciela, który zawarł te umowy ubezpieczenia), za co cedent zobowiązuje się zapłacić określoną w umowie składkę reasekuracyjną; w polskim systemie prawa umowa reasekuracji jest umową nienazwaną, a dodatkowo w praktyce często zawieraną na prawie obcym, np. prawie kraju siedziby reasekuratora; ubezpieczyciele stosują reasekurację dla: zabezpieczenia się przed pojedynczymi szkodami o bardzo dużej wysokości (np. ubezpieczenia wielkich zakładów przemysłowych), zabezpieczenia się przed podwyższoną częstością szkód małych i średnich, podniesienia pojemności ubezpieczeniowej, wyrównania ryzyk, a generalnie wzmocnienia swojej pozycji i siły finansowej.

Reasekuracja fakultatywna

Umowa reasekuracji, którą zawiera się indywidualnie dla pojedynczej umowy ubezpieczenia lub dla grupy z góry określonych umów ubezpieczenia; reasekurację fakultatywną stosuje się dla ryzyk, które „nie mieszczą się” w umowach obligatoryjnych ze względu na specyficzne warunki umowy ubezpieczenia lub sumę ubezpieczenia przekraczającą pojemność umowy obligatoryjnej; w praktyce umowy fakultatywne stosowane są przy umowach ubezpieczenia dużych podmiotów gospodarczych (np. wielkich zakładów przemysłowych, instytucji finansowych).

Reasekuracja nieproporcjonalna

Umowa reasekuracji, gdzie pokrywana przez reasekuratora część szkody nie pozostaje w takim samym stosunku do całości szkody, jak przyjęta składka reasekuracyjna do składki ubezpieczeniowej.

Reasekuracja obligatoryjna

Umowa reasekuracji, najczęściej zawierana na bazie rocznej, gdzie ubezpieczyciel zobowiązuje się oddać do reasekuracji wszystkie umowy ubezpieczenia zawarte w okresie obowiązywania umowy reasekuracji, a reasekurator zobowiązuje się wszystkie te umowy do reasekuracji przyjąć; przy umowach reasekuracji obligatoryjnej określa się, jakie umowy ubezpieczenia objęte są umową (np. ubezpieczenia ogniowe, odpowiedzialności cywilnej, następstw nieszczęśliwych wypadków itp.), na jakich warunkach umowy te mogą być zawierane oraz (najczęściej) jaka jest maksymalna suma ubezpieczenia (tzw. pojemność umowy obligatoryjnej), którą reasekurator zobowiązuje się automatycznie przyjąć do reasekuracji.

Reasekuracja proporcjonalna

Umowy reasekuracyjne, w których ubezpieczyciel i reasekurator uczestniczą w danym ryzyku, składce oraz szkodach w takich samych proporcjach.

Regres ubezpieczeniowy

W ubezpieczeniach majątkowych roszczenie ubezpieczyciela przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę, które przechodzi na tego ubezpieczyciela z dniem zapłaty odszkodowania; regres nie przysługuje ubezpieczycielowi przeciwko osobom, z którymi ubezpieczający pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, chyba, że sprawca wyrządził szkodę umyślnie; jeśli ubezpieczyciel pokrył tylko część szkody ubezpieczającemu przysługuje pierwszeństwo zaspokojenia roszczenia.

Rekomendacja dobrych praktyk

"Miękkie prawo" opracowywane i przyjmowane na zasadach dobrowolności wspólnie przez podmioty rynku; w ubezpieczeniach Polska Izba Ubezpieczeń opracowała i przyjęła rekomendacje dobrych praktych dla bancassurance (wraz ze Związkiem Banków Polskich) oraz rekomendację dobrych praktyk informacyjnych w polisach z UFK.

Renta ubezpieczeniowa

Grupa ubezpieczeń, gdzie ubezpieczyciel zobowiązuje się do wypłaty ubezpieczonemu stałej kwoty w określonych interwałach czasowych (np. comiesięcznie) przez określony z góry czas lub do końca życia; składka ubezpieczeniowa opłacana jest wcześniej w ratach lub jednorazowo.

Reprezentant ds. roszczeń

W obowiązkowym ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przedstawiciel ubezpieczyciela, którego zadaniem jest likwidacja szkód będących następstwem zdarzeń, które miały miejsce na terenie Unii Europejskiej, ale poza państwem zamieszkania poszkodowanego. System RdSR ma pozwolić osobie poszkodowanej na likwidację jej szkody we własnym kraju i we własnym języku niezależnie od miejsca zdarzenia komunikacyjnego. W praktyce wszyscy polscy ubezpieczyciele prowadzący OC komunikacyjne muszą mieć swoich RdSR we wszystkich innych krajach unijnych, a wszyscy unijni ubezpieczyciele prowadzący OC komunikacyjne - w Polsce.

Retrocesja

Umowa reasekuracji zawierana przez reasekuratorów z dalszymi reasekuratorami.

Rocznica polisy

Rocznica zawarcia umowy ubezpieczenia; dla wielu umów jest to data, kiedy można - w ramach warunków zawartej umowy - zmienić różne parametry tej umowy, np. podwyższenie sumy ubezpieczenia i składki w ramach indeksacji.

Ryzyko ubezpieczeniowe

Zdarzenie objęte ochroną ubezpieczeniową

Składka dodatkowa

W umowach ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym składka, którą klient wpłaca ponad składkę regularną (w dowolnym momencie lub czasie); celem wpłaty składki dodatkowej jest z reguły powiększenie wartości inwestycji w UFK.

Składka jednorazowa

W ubezpieczeniach na życie składka płacona raz za cały okres umowy ubezpieczenia; stosowana najczęściej przy produktach z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.

Składka regularna

W umowach ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym składka, którą klient zobowiązał się wpłacać regularnie, np. co miesiąc, co kwartał; poza składką regularną przy większości takich produktów można wpłacać składkę dodatkową.

Składka substandardowa

Składka wyznaczana dla ryzyka substandardowego, tj. wyższego niż przyjęte przy kalkulacji średniej składki; stosowana najczęściej w ubezpieczeniach na życie dla osób, których ryzyko śmierci lub zachorowania lub wypadku jest wyższe od średniej przy osobach danej płci i wieku w danej populacji.

Składka ubezpieczeniowa

To kwota, należna ubezpieczycielowi za udzieloną ochronę ubezpieczeniową.

Składka zarobiona

Składka przypisana w okresie sprawozdawczym pomniejszona o stan rezerwy składek na koniec okresu sprawozdawczego i powiększona o stan rezerwy składek na początku okresu sprawozdawczego. Oznacza tę część składki, która przypada na minione już miesiące okresu ubezpieczenia. Ubezpieczyciel może nią dysponować.

Slip brokerski

Przygotowywany przez brokera, a przedkładany ubezpieczycielowi, dokument opisujący klienta, dla którego broker poszukuje ochrony ubezpieczeniowej, ryzyka tego klienta (techniczny opis ryzyka, zabezpieczeń) oraz sposób, w jaki ten klient ma być ubezpieczony (systemy ubezpieczenia, sumy ubezpieczenia, klauzule); historycznie podpis underwritera na slipie brokerskim oznaczał akceptację ryzyka przez ubezpieczyciela.

Stawka taryfowa

Wyrażona w procentach sumy ubezpieczenia. Stawki mogą być także wyrażane kwotowo.

Stopa składki

Wyrażona w promilach, lub procentach sumy ubezpieczenia. Stawki mogą być także wyrażane kwotowo.

Stopa techniczna

Stopa oprocentowania stosowana przy obliczaniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w ubezpieczeniach na życie oraz rezerw na skapitalizowaną wartość rent w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej; specjalne rozporządzenie Ministra Finansów ustala sposób określania maksymalnej stopy technicznej, którą mogą posługiwać się ubezpieczyciele.

Suma ubezpieczenia

Wyrażona kwotą zapisaną na polisie górna granica do jakiej zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność w umowie ubezpieczenia mienia.

Szedula (Schedule)

Załącznik do umowy ubezpieczenia lub umowy reasekuracyjnej określający szczegółowe warunki tej umowy.

Szkoda

Strata majątkowa, lub inna (np. utrata zdrowia, życia lub nawet urodzenie dziecka) powstała w wyniku wypadku losowego.

Szkoda całkowita

Szkoda, w której przedmiot ubezpieczenia został utracony (np. skradziony), zniszczony albo uszkodzony w takim stopniu, że jego naprawa nie jest możliwa lub nie jest ekonomicznie opłacalna.

Szkoda częściowa

Szkoda, w której przedmiot ubezpieczenia został uszkodzony tak, że jego naprawa jest możliwa i ekonomicznie opłacalna.

Szkoda osobowa

Szkoda obejmująca śmierć, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia oraz utracone korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Jeżeli ryzyko było objęte ochroną w ramach umowy ubezpieczenia, szkoda osobowa stanowi przesłankę do ubiegania się o wypłatę zadośćuczynienia i odszkodowania.

Szkoda rzeczowa

Szkoda, której skutki wywołują uszczerbek w majątku poszkodowanego. Może polegać na uszkodzeniu, zniszczeniu, utracie lub zaginięciu rzeczy ruchomej bądź nieruchomości w następstwie zdarzeń objętych umową ubezpieczenia. Może obejmować także utracone korzyści poszkodowanego. Jeżeli mienie było objęte ochroną w ramach umowy ubezpieczenia, szkoda rzeczowa stanowi przesłankę do ubiegania się o wypłatę odszkodowania.

Tajemnica ubezpieczeniowa

Prawny zakaz udzielania przez ubezpieczyciela jakichkolwiek informacji o pojedynczej umowie ubezpieczenia. Tajemnica ubezpieczeniowa dotyczy zarówno ubezpieczyciela, jak i wszystkich osób, z pomocą których wykonuje on swoją działalność.

Takaful

Islamska koncepcja ubezpieczeń, zgodna z zasadami szariatu. Jest to spółdzielczy system rekompensaty w przypadku szkody. Zakłada kompensowanie strat ze specjalnego funduszu, do którego osoby i firmy, biorące pod uwagę różne ryzyka, wpłacają niewielkie regularne składki. Są one zarządzane w imieniu wpłacających przez operatora. System takaful praktykowany jest w różnych formach od 622 roku. Mówi się, że stanowi podwaliny systemu ubezpieczeń wzajemnych.

Teleopieka

Jedna z usług oferowanych m.in. w ramach ubezpieczeń assistance. Polega na możliwości wezwania natychmiastowej pomocy po przyciśnięciu specjalnego przycisku alarmowego. Jej celem jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa osobom starszym, chorym czy mieszkającym samotnie.

Terminowa umowa ubezpieczenia na życie

Umowa ubezpieczenia na życie, gdzie zdarzeniem ubezpieczeniowym jest śmierć osoby ubezpieczonej w okresie ubezpieczenia, z reguły określanym na 5, 10, 20 lat. Ubezpieczenia terminowe bywają rozszerzane najczęściej o opcje poważnego zachorowania, następstw nieszczęśliwych wypadków, niezdolności do pracy. Terminowe ubezpieczenie na życie jest dobrą, i stosunkowo tanią, formą zabezpieczenia najbliższych na wypadek śmierci, kalectwa lub poważnego zachorowania osoby ubezpieczonej.

Trigger

Stosowane w umowach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, czasowe określenie zdarzenia ubezpieczeniowego. Klasycznie umowa ubezpieczenia OC obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Strony mogą jednak postanowić, że umowa będzie obejmować szkody powstałe, ujawnione lub zgłoszone w okresie ubezpieczenia.

Ubezpieczający

Jedna ze stron umowy ubezpieczenia. Osoba fizyczna, prawna, lub jednostka nie posiadająca osobowości prawnej, która zawiera umowę i uiszcza składkę.

Ubezpieczenia gospodarcze

Dział ubezpieczeń, gdzie stosunki pomiędzy ubezpieczającym a ubezpieczycielem reguluje umowa ubezpieczenia oparta o normy prawa prywatnego; w ramach ubezpieczeń gospodarczych wyróżniamy: ubezpieczenia majątkowe i osobowe (uregulowane w kodeksie cywilnym) oraz ubezpieczenia morskie (uregulowane w kodeksie morskim); do ubezpieczeń gospodarczych bywa też zaliczana odrębnie reasekuracja (w polskim systemie prawa umowa nienazwana).

Ubezpieczenia środowiskowe

Różnorodna grupa umów ubezpieczenia, gdzie przedmiotem ochrony ubezpieczeniowej mogą być (zależnie od szczegółowej konstrukcji umowy): szkody wyrządzone w środowisku, koszty naprawienia tych szkód, odpowiedzialność cywilna będąca skutkiem szkód w środowisku lub kary finansowe nakładane w trybie administracyjnym na podmioty odpowiedzialne za szkody w środowisku.

Ubezpieczenia techniczne

Grupa ryzyk, gdzie do oceny ryzyka, budowy warunków ubezpieczenia, underwritingu oraz likwidacji szkód jest konieczna inżynieryjna, techniczna wiedza; do tej różnorodnej grupy ryzyk zalicza się m.in. ubezpieczenia budowlano-montażowe, uszkodzenia maszyn, sprzętu elektronicznego.

Ubezpieczenie funeralne

Ubezpieczenie pokrywające koszty organizacji pogrzebu. Ubezpieczenie może pokrywać koszt usługi pogrzebowej, zakupu trumny, wystroju wnętrza, przygotowania zmarłego do pochówku czy organizację konsolacji. Ubezpieczenie może obejmować również koszty związane z dziedziczeniem majątku po zmarłym. W przypadku śmierci ubezpieczonego świadczenie otrzymuje zajmujący się organizacją pochówku, wskazany w umowie, zakład pogrzebowy. Ewentualna nadwyżka trafia zaś w ręce rodziny zmarłego.

Ubezpieczenie K&R (Kidnap & Ransom)

Umowa ubezpieczenia, która dotyczy porwania i okupu. Obok podstawowych ryzyk w ramach ubezpieczenia pokrywane są także koszty dodatkowe, np. koszty roszczeń skierowanych przez rodzinę porwanego do firmy. Ubezpieczenie dedykowane głównie przedsiębiorstwom i instytucjom, rzadziej osobom prywatnym. W Polsce nie tak powszechne jak za granicą, szczególnie w krajach, gdzie ryzyko porwania jest podwyższone.

Ubezpieczenie na cudzy rachunek

Umowa ubezpieczenia, gdzie ubezpieczający i ubezpieczony to dwie różne osoby; w praktyce schemat ubezpieczenia na cudzy rachunek wykorzystywany jest najczęściej przy ubezpieczeniach grupowych (np. różne pracownicze programy ubezpieczeniowe) lub bancassurance (np. różne ubezpieczenia na rzecz kredytobiorców, gdzie bank jest ubezpieczającym).

Ubezpieczenie należności handlowych (kredytu kupieckiego)

Ubezpieczenie adresowane do przedsiębiorstw oferujących swoim kontrahentom odroczone terminy płatności. Ubezpieczenie pokrywa finansowe skutki nieplanowanych, nagłych strat, mogących pojawić się w związku z brakiem płatności ze strony kontrahenta za sprzedane towary lub wykonane usługi. Ubezpieczenie może obejmować ochroną zarówno kontrakty krajowe, jak i zagraniczne.

Ubezpieczenie ochrony prawnej

Ubezpieczenie pokrywające koszty prowadzenia sporów prawnych, w tym sporów sądowych w sprawach cywilnych i karnych oraz sporów administracyjnych (np. przed organami skarbowymi); z reguły ubezpieczyciel ochrony prawnej nie tylko pokrywa koszty sporu sądowego, ale też organizuje jego prowadzenie.

Ubezpieczenie posagowe

Grupa produktów ubezpieczeń na życie, których celem jest zapewnienie dziecku środków na start w dorosłe życie; ubezpieczenia posagowe mają przede wszystkim charakter inwestycyjny z elementami ochrony ubezpieczeniowej, np. w przypadku śmierci fundatorów polisy lub inwalidztwa dziecka.

Ubezpieczenie przerw w działalności (ang. BI – business interruption)

Ubezpieczenie chroniące przedsiębiorcę w przypadku przerwy w produkcji spowodowanej określonymi w umowie zdarzeniami losowymi; ochronie podlegają z reguły koszty stałe, zysk netto przedsiębiorcy lub dodatkowe, albo zwiększone wskutek zdarzenia koszty działalności; ubezpieczenie BI nazywane jest również ubezpieczeniem utraty zysku, co przez wiele osób uznawane jest za niepoprawne, a na pewno mylące.

Ubezpieczenie płatności (ang. PPI - payment protection insurance)

Grupa produktów ubezpieczeniowych, które mają chronić kredytobiorcę w przypadku niemożności obsługi kredytu wskutek określonego w warunkach ubezpieczenia zdarzenia, np. wypadku, choroby, niezdolności do pracy, utraty pracy lub śmierci. Z zasady produkty PPI sprzedawane są jako uzupełnienie oferty kredytowej banku (np. kredyt hipoteczny, gotówkowy, debet w rachunku lub saldo karty kredytowej).

Ubezpieczenie rentowe

W rozumieniu ubezpieczeń gospodarczych jest to umowa oferowana przez ubezpieczycieli, gdzie w zamian za opłaconą jednorazowo składkę, ubezpieczony otrzymuje gwarancję wypłaty regularnej renty. Renta może mieć charakter okresowy bądź dożywotni. Umowa ubezpieczenia rentowego nie jest zbyt popularna na polskim rynku.

Ubezpieczony

Osoba, której zagraża ryzyko. Jest ona podmiotem stosunku prawnego, wynikłego z umowy. Właśnie ta osoba podlega ochronie, wynikającej z umowy. Ta osoba, o ile umowa nie mówi inaczej, otrzymuje odszkodowanie.

Ubezpieczyciel

Przedsiębiorstwo posiadające zezwolenie na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej, tj. wykonywania czynności związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych; w Polsce ubezpieczyciel może prowadzić swoją działalność w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych; mogą też w Polsce prowadzić działalność, po spełnieniu odpowiednich wymagań, ubezpieczyciele z innych krajów.

Udział własny

Część w każdej szkodzie, którą bierze na siebie ubezpieczony; wyrażany najczęściej procentowo, rzadziej kwotowo.; ma wymiar zarówno finansowy, jak i przede wszystkim prewencyjny, mając zwiększać dbałość ubezpieczonego o przedmiot ubezpieczenia; szczegółowe definicje działania udziału własnego mogą być różne dla różnych ubezpieczycieli, a nawet warunków ubezpieczenia.

UFK (ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy)

W ubezpieczeniach na życie wydzielony fundusz aktywów, stanowiący rezerwę tworzoną ze składek ubezpieczeniowych, inwestowany w sposób określony w umowie ubezpieczenia.

Underwriter

Pracownik ubezpieczyciela odpowiadający za indywidualną ocenę ryzyka oraz wyznaczenie odpowiadającej przejmowanemu przez ubezpieczyciela ryzyku składki ubezpieczeniowej. Underwriterzy pracują dla dużych, średnich oraz niestandardowych ryzyk, gdzie poza aktuarialnym wyznaczaniem stawek potrzebna jest również z reguły ich indywidualna ocena.

Unit-Linked

Umowa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, gdzie ubezpieczony lokuje składkę w jednostki jednego lub kilku funduszy inwestycyjnych oferowanych przez ubezpieczyciela. Panel funduszy dostępnych klientom może być zróżnicowany poziomem ryzyka inwestycyjnego: od funduszy bezpiecznych, przez zrównoważone, po agresywne, albo branżą lub miejscem inwestowania jak w funduszach nieruchomości, czy rynków akcji zagranicznych. Bieżąca wartość inwestycji klienta zależna jest od bieżących warunków rynkowych i bieżącej wyceny aktywów funduszu. Umowy unit-linked są dobrą formą długoterminowej (np. emerytalnej) lokaty kapitału.

Uproszczona likwidacja

Likwidacja szkód, głównie u ubezpieczycieli majątkowych, gdzie nie są stosowane wszystkie standardowo przyjęte procedury likwidacyjne; uproszczoną likwidację stosuje się przy małych szkodach, gdzie sam koszt prowadzenia pełnej likwidacji byłby wysoki w stosunku do potencjalnego świadczenia, w przypadku klęsk żywiołowych, gdzie sam fakt zaistnienia zdarzenia powodującego szkodę nie budzi wątpliwości, albo w przypadku niektórych umów ubezpieczenia dla dużych podmiotów gospodarczych.

Usage Based Insurance (UBI)

W ubezpieczeniach komunikacyjnych system taryfikacji opierający się na analizie bieżących danych o wykorzystaniu pojazdu oraz zachowaniach kierowcy. Dane te zbierane są za pomocą odczytów licznika kilometrów, bądź dzięki specjalnym urządzeniom telekomunikacyjnym montowanym w samochodach. Do systemu UBI zaliczyć można np. system pay-as-you-drive. Usage Based Insurance na razie są wykorzystywane głównie w Stanach Zjednoczonych, w Europie są natomiast mniej popularne.

Brak pojęć w słowniku spełniajacych wskazane kryteria.

Wartość wykupu

W ubezpieczeniach na życie kwota, którą otrzymuje klient w przypadku wypowiedzenia umowy przed umówionym terminem jej zapadalności; w tradycyjnych umowach ubezpieczeń na życie wartość wykupu oparta jest najczęściej na rezerwie matematycznej; w przypadku ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym wartość wykupu oparta jest najczęściej na wartości zgromadzonych na polisie jednostek uczestnictwa.

Whiplash

Niemedyczne określenie dla urazu biczowego kręgosłupa szyjnego; powstaje w przypadku gwałtownego odgięcia głowy do tyłu i równie gwałtownego jej przygięcia do przodu; uraz biczowy może być związany z wypadkami komunikacyjnymi, gdzie pojazd osoby poszkodowanej został uderzony z tyłu.

Wskaźnik pokrycia marginesu wypłacalności środkami własnymi

Ustawowy wskaźnik określający poziom kapitałowego zabezpieczenia prowadzonej przez ubezpieczyciela działalności; ustawowo wskaźnik powinien być wyższy niż 100 proc. - jest to jednak jego poziom "dostateczny"; z reguły przyjmuje się, iż o dobrym zabezpieczeniu kapitałowym możemy mówić, jeśli wartość wskaźnika przekracza 200 proc.

Wskaźnik pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych aktywami

Ustawowy wskaźnik określający, czy ubezpieczyciel posiada aktywa na pokrycie swoich bieżących i przyszłych zobowiązań wobec ubezpieczonych, uposażonych i poszkodowanych; wartość wskaźnika powinna przekraczać 100 proc.

Wynik ogólny

Pełny wynik finansowy zakładu ubezpieczeń z całej jego działalności; wynik ogólny (w pewnym uproszczeniu) obejmuje wynik techniczny z uwzględnieniem wyniku na działalności inwestycyjnej oraz innych kosztów zakładu ubezpieczeń.

Wynik techniczny

Wynik ubezpieczyciela obejmujący jego działalność ubezpieczeniową: składki, świadczenia, rezerwy oraz reasekurację; wynik techniczny pokazuje, czy ubezpieczyciel zarabia, czy traci na swojej podstawowej działalności.

Wypadek ubezpieczeniowy

Zdefiniowane w ogólnych warunkach ubezpieczenia lub w umowie ubezpieczenia zdarzenie, którego zajście zobowiązuje ubezpieczyciela do wypłaty świadczenia wskazanego w umowie ubezpieczenia.

Brak pojęć w słowniku spełniających wskazane kryteria.

Brak pojęć w słowniku spełniających wskazane kryteria.

Zadośćuczynienie pieniężne

Jeden ze sposobów wyrównania szkody niemajątkowej, polegający na wypłacie za doznaną krzywdę osobie poszkodowanej odpowiedniej sumy pieniężnej. Zadośćuczynienia można domagać się w razie uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia się potrzeb, zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość, pozbawienia wolności, w wypadku skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu, śmierci osoby najbliższej, naruszenia dobra osobistego.

Zakres ochrony ubezpieczeniowej

Popularne określenie dla definicji wypadku, który zobowiązuje ubezpieczyciela do spełnienia świadczenia określonego w umowie ubezpieczenia; z reguły określenie zakresu ochrony ubezpieczeniowej jest dość złożone i obejmuje wiele tzw. podstawowych ryzyk.

Zarządzanie ryzykiem

Zbiór podejmowanych przez organizację (np. przedsiębiorstwo, jednostkę samorządu terytorialnego) działań, mających zabezpieczyć tę organizację przed wpływem nieprzewidzianych zdarzeń przy realizacji jej założonych celów. Z reguły przyjmuje się, iż zarządzanie ryzykiem obejmuje trzy operacyjne etapy: identyfikację, ocenę oraz podejmowanie ryzyka.

Zasada powszechności ochrony

Jedna z podstawowych zasad ubezpieczeń stanowiąca, iż należy dążyć do upowszechniania ochrony ubezpieczeniowej; miernikiem powszechności ochrony jest wykorzystanie tzw. pola ubezpieczeniowego.

Zasada realności ochrony

Jedna z podstawowych zasad ubezpieczeń stanowiąca, iż w przypadku zaistnienia zdarzenia określonego w umowie ubezpieczony otrzyma świadczenie w spodziewanej wysokości; zasada bywa też przywoływana w bardziej technicznym brzmieniu: ubezpieczający może liczyć na to, iż w razie zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego wypłacone zostanie świadczenie w granicach zawartej umowy ubezpieczenia i zgodnie z obowiązującymi warunkami tego ubezpieczenia, zarówno co do wysokości świadczenia, jak i terminu wypłaty świadczenia.

Zielona Karta

Właściwie Międzynarodowy Certyfikat Ubezpieczeniowy (popularna nazwa pochodzi od koloru dokumentu); dokument uznawany jest przez rządy państw, których Biura Narodowe (w Polsce jest to Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych) należą do Systemu Zielonej Karty, za dowód istnienia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zgodnie z prawem ubezpieczeniowym obowiązującym w ich kraju; System Zielonej Karty zrzesza obecnie 45 Biur Narodowych.

Najważniejsze przepisy prawne dotyczące ubezpieczeń

Kupiłeś pojazd
z polisą
ProsteUbezpieczenia?
ZGŁOŚ NABYCIE POJAZDU
Kup ubezpieczenie bezpośrednio od towarzystwa ubezpieczeniowego:

Ubezpieczenie turystyczne online UNIQA
Ubezpieczenie rezygnacji z podróży online UNIQA

Reklama

ubezpieczenia AXA ubezpieczenia UNIQA ubezpieczenia WARTA ubezpieczenia Benefia ubezpieczenia InterRisk ubezpieczenia MTU24 ubezpieczenia GOTHAER ubezpieczenia TUW TUZ ubezpieczenia PROAMA